
Het juiste licht voor iedereen – het kantoor is een plek van verandering
Kantoren verlichten is lang vrij eenvoudig geweest. Systeemplafonds met platen van 60x60, bewezen berekeningen en een gelijkmatige doorsnee lichtopbrengst. Het voordeel is dat iedereen zich overal kan verplaatsen en zitten, maar het resulteert in licht voor niemand prettig werkt. Naarmate de manier waarop we het kantoor ontwerpen en gebruiken verandert, ontstaan er nieuwe behoeften met betrekking tot verlichting.
Het kantoor is een plek voor werk, vergaderingen, samenwerking en creativiteit. Het volgt de ontwikkeling van het bedrijf en veranderingen onder werknemers. Tegelijkertijd wordt de algemene werkomgeving in Zweden gereguleerd door de aanbevelingen van de Zweedse autoriteit voor werkomgevingen, en wordt verlichting vaak ontworpen volgens gevestigde patronen.
Henrik Clausen leidt de Fagerhult Lighting Academy en is van mening dat zowel bedrijven als werknemers zich goed voelen als het kantoor een aangename omgeving is, en dat verlichting hieraan bijdraagt. Het juiste licht is voor veel mensen van belang, maar desondanks wordt vaak de gemakkelijke weg genomen om aan de basiseisen voor de werkvloer te voldoen.
“Ik zeg niet dat 60x60 plafondplaten slecht zijn. Maar goed zijn ze ook niet, ze geven een lokatie de sfeer van een regenachtige dag. Met goed doordachte stromen en de juiste verlichting kunnen we een lichtomgeving creëren die lijkt op daglicht en die varieert tussen de verschillende delen van het kantoor, waardoor we ons beter voelen”, zegt Henrik Clausen.
"Met goed doordachte stromen en de juiste verlichting kunnen we een lichtomgeving creëren die lijkt op daglicht en die varieert tussen de verschillende delen van het kantoor, waardoor we ons beter voelen” Henrik Clausen, directeur van de Fagerhult Lighting Academy
Maar voordat een kantoor klaar is voor bezetting, moeten veel onderdelen op hun plaats vallen en verlichting is daar een van. Lisa Sandvik is projectmanager bij Tenant and Partner in Göteborg en werkt aan waardecreërende en duurzame vastgoedontwikkeling met een focus op kantoren:
“Toen we van kantoor veranderden en goede verlichting kregen, werd duidelijk hoeveel het bijdraagt aan de werkomgeving. Tegenwoordig willen we samen met de architecten de kwestie van verlichting in een veel vroeger stadium aankaarten bij eigenaren van onroerend goed en proberen ze meer uit te dagen,” zegt Lisa Sandvik.
FAGERHULT PRODUCTION OFFICE
Tegelijkertijd zijn vastgoedeigenaren vaak ver gevorderd in hun ontwerp en zijn hun processen rond inkoop en planning leidend. Als de kosten te hoog zijn, nemen ze vaak genoegen met het veranderen van de verlichting in één zone of een paar kamers.
“We hebben veel te weinig kennis over licht, wat vreemd is als we het zo hard nodig hebben. Werknemers en personen, evenals eigenaars van onroerend goed, weten heel weinig over hoe licht en contrasten ons in het dagelijks leven beïnvloeden, en niet in de laatste plaats op de werkplek. Op dit gebied moeten we samen meer leren en beter worden in het vinden van de juiste argumenten en de juiste producten om aan vastgoedeigenaren te presenteren”, zegt Lisa Sandvik.
"We hebben veel te weinig kennis over licht, wat vreemd is als we het zo hard nodig hebben." Lisa Sandvik, projectmanager bij Tenant and Partner
Alle projecten waarbij kantoren betrokken zijn, zijn gebaseerd op de aanbevelingen en richtlijnen van de Zweedse autoriteit voor de werkomgeving. Maar het is vaak moeilijk om de waarde van goed licht aan te tonen.
“Partners zoals wij en de architecten kunnen duidelijker aan huurders overbrengen welke effecten goede verlichting kan hebben. Tegelijkertijd zou ik graag zien dat eigenaren van onroerend goed een stap vooruit zetten in het willen leveren van florerende en goed functionerende werkplekken. We hebben in Scandinavië meer kennis over licht nodig. Het is voor ons een beetje een vloek en een zegen”, zegt Lisa Sandvik.
Een trend die we vandaag zien bij Tenant and Partner is dat grotere werkgevers ervoor pleiten dat werknemers een groter deel van de werkweek op kantoor zijn. Uit enquêtes blijkt dat mensen ongestoord en gefocust willen kunnen werken.
“We zien een toegenomen behoefte aan focusruimtes en stille werkplekken met goede technologie en de juiste ergonomie. Gedeelde ruimtes zijn natuurlijk nog steeds nodig, maar bovenal wil je op dezelfde manier als thuis gefocust en ongestoord kunnen werken. Het kantoor moet daarom een omgeving zijn waarin onze werknemers zich op hun gemak voelen, zich goed voelen en productief zijn, en verlichting speelt daarin een belangrijke rol”, concludeert Lisa Sandvik.
TEKST LINDA KARLSSON
FOTO BJÖRN CEDER (FAGERHULT PRODUCTION OFFICE), MATTIAS ANDERSSON (HENRIK CLAUSEN)